Kim jest leasingodawca i czym się zajmuje?

Stronami każdej umowy leasingowej są leasingobiorca i leasingodawca. Mają oni określone prawa i obowiązki, które obowiązują w całym okresie finansowania.

Sprawdź, kim jest leasingodawca, co różni go od leasingobiorcy i na jakich działa zasadach. Dowiedz się także, jakie firmy najczęściej świadczą usługi leasingowe.

Kim jest leasingodawca, a kim leasingobiorca?

Zacznijmy od wyjaśnienia pojęcia leasingodawca. Definicja zawarta w Kodeksie cywilnym wskazuje, że jest nim finansujący, który przekazuje leasingobiorcy przedmiot umowy cywilnoprawnej w odpłatne użytkowanie na ściśle określony czas.

Leasingobiorca może korzystać z danego przedmiotu na warunkach określonych w umowie. Jego głównym obowiązkiem jest terminowe opłacanie rat i dbanie o przekazaną mu rzecz. Najczęściej leasingobiorcami są przedsiębiorcy, którzy wykorzystują przedmiot leasingu w ramach prowadzonego przedsiębiorstwa. Rzadziej to osoby prywatne – mamy wtedy do czynienia z leasingiem konsumenckim.

Kto może być leasingodawcą?

Zgodnie z zapisami Kodeksu cywilnego leasingodawcami mogą być przedsiębiorstwa (bez względu na formę), które oferują leasing w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Najczęściej są nimi wyspecjalizowane podmioty, dla których sprzedaż leasingu jest działalnością podstawową. Największe firmy leasingowe to spółki kapitałowe (np. akcyjne lub z o.o.), które często działają w ramach grup kapitałowych z bankami. Są one zrzeszone w Związku Polskiego Leasingu.

Większość leasingodawców oferuje leasing pośredni. Oznacza to, że nabywają przedmiot od dostawcy, a następnie finansują w leasingu. Istnieje także leasing bezpośredni, gdy firma leasingowa to jednocześnie finansujący i dostawca. Rodzajem takiej umowy jest leasing fabryczny, gdy w roli leasingodawców występują producenci.

Leasing mogą też oferować firmy, które specjalizują się w zarządzaniu flotą – najczęściej będzie to leasing z usługami dodatkowymi, czyli wynajem długoterminowy. Leasingobiorca może w tym przypadku korzystać z pakietu dodatkowych usług w cenie raty, np. serwisu, wymiany opon, ubezpieczeń czy karty paliwowej.

Przedmioty umowy leasingu finansowane przez leasingodawców

Leasingodawcy finansują zarówno nowe, jak i używane rzeczy ruchome Mogą być to środki trwałe, a także wartości niematerialne i prawne. Największy udział w strukturze finansowania mają samochody osobowe, dostawcze i ciężarowe. Przedmiotem umowy leasingowej mogą być również m.in.:

• różne urządzenia i maszyny,
• sprzęt rolniczy,
• wyposażenie biurowe,
• sprzęt IT i telefony,
• licencje,
• linie produkcyjne,
• motocykle,
• rowery,
• panele fotowoltaiczne, pompy ciepła i magazyny energii.

Jakie są obowiązki leasingodawcy?

Każda firma leasingowa ma szereg obowiązków, które wynikają m.in. z Kodeksu cywilnego oraz umowy leasingowej. Poznaj najważniejsze z nich.

Obowiązek wydania przedmiotu leasingu w stanie niepogorszonym

Leasingodawca ma obowiązek wydania leasingobiorcy przedmiotu umowy w takim stanie, w jakim odebrał go od dostawcy.

Obowiązek wydania dokumentacji

Firma leasingowa powinna przekazać korzystającemu m.in. dokument umowy leasingowej (w tym OWUL) oraz – jeśli posiada – odpis dokumentu gwarancyjnego, instrukcję obsługi przedmiotu oraz odpis umowy sprzedaży zawartej z dostawcą. W przypadku leasingu samochodu dodatkowymi dokumentami są dowód rejestracyjny oraz polisa ubezpieczeniowa (jeśli ubezpieczenie jest zawierane w firmie leasingowej).

Obowiązek rejestracji pojazdu w przypadku leasingu samochodu

Leasingodawca jako właściciel samochodu rejestruje pojazd w wydziale komunikacji urzędu gminy lub starostwa powiatowego.

Obowiązek wystawiania faktur VAT

Firma leasingowa jest zobowiązana wystawiać na rzecz leasingobiorcy faktury dokumentujące raty leasingowe, opłatę wstępną i wykup. Leasing operacyjny to usługa, dlatego leasingodawca dolicza do każdej faktury 23% VAT. Leasing finansowy jest natomiast dostawą towaru, dlatego stawka podatkowa zależy od rodzaju środka trwałego.

Obowiązek umożliwienia wykupu przedmiotu po leasingu operacyjnym

Jeśli umowa dotyczy leasingu operacyjnego, wtedy leasingodawca powinien umożliwić korzystającemu wykup przedmiotu po cenie ustalonej w umowie. W przypadku leasingu finansowego środek trwały obligatoryjnie staje się własnością leasingobiorcy po zakończeniu umowy.

Jakie są prawa leasingodawcy?

Leasingodawca ma także określone prawa, których przestrzegania może egzekwować od leasingobiorcy.

Prawo własności do przedmiotu leasingu

Firma leasingowa jest pełnoprawnym właścicielem przedmiotu w całym okresie finansowania. Z tego powodu może wymagać od leasingobiorcy, aby korzystał z niego zgodnie z przeznaczeniem i warunkami umowy.

Prawo otrzymywania wynagrodzenia

Leasingodawca może pobierać od korzystającego wynagrodzenie w formie miesięcznych rat za przekazanie przedmiotu do użytkowania. Ma także prawo domagać się opłaty wstępnej i kwoty wykupu. Firmy leasingowe uzyskują również przychody dzięki oferowaniu dodatkowych usług – np. ubezpieczenia, serwisu, monitoringu GPS czy wymiany i przechowywania opon.

Prawo do amortyzacji przedmiotu umowy leasingu finansowego

W przypadku leasingu finansowego firma leasingowa wpisuje przedmiot umowy do rejestru środków trwałych i amortyzuje go przez cały okres trwania umowy.

Prawo do naliczania prowizji i opłat manipulacyjnych

Leasingobiorcy mogą naliczać je zgodnie z tabelą opłat i prowizji – m.in. za zarejestrowanie samochodu, cesję leasingu, obsługę obcej polisy czy przedwczesny wykup pojazdu.

Prawo wypowiedzenia umowy w trybie natychmiastowym

Jeśli leasingobiorca w rażący sposób złamie warunki umowy, firma leasingowa ma prawo wypowiedzieć umowę, wezwać do uregulowania wszystkich pozostałych rat i odebrać przedmiot leasingu. Może się tak stać między innymi, gdy korzystający:

• nie zapłaci zaległych rat w wyznaczonym przez leasingodawcę terminie dodatkowym,
• bez zgody finansującego udostępni przedmiot osobie trzeciej,
• będzie korzystał ze środka trwałego niezgodnie z jego przeznaczeniem,
• bez pozwolenia firmy leasingowej dokona istotnych zmian w przedmiocie umowy,
• zaniecha obowiązku dbania o udostępnioną mu rzecz – np. nie będzie serwisować samochodu.

Prawo otrzymania przedmiotu w należytym stanie

Leasingodawca ma prawo oczekiwać, że otrzyma przedmiot w dobrym stanie, który jest uzasadniony ze względu na jego typową eksploatację. W przypadku ponadnormatywnych uszkodzeń może domagać się pokrycia kosztów naprawy czy rekompensaty za poniesione straty.

Prawo do otrzymania odszkodowania

W razie szkody całkowitej lub częściowej szkody komunikacyjnej firma leasingowa jako pełnoprawny właściciel środka trwałego ma w pierwszej kolejności prawo do wypłaty odszkodowania z OC i AC od ubezpieczyciela.

Chcesz skorzystać z leasingu?