Czym są instytucje otoczenia biznesu (IOB) i jak mogą wspierać małe firmy?

Jeśli mała firma chce się rozwijać i skutecznie konkurować na rynku, nie musi działać w pojedynkę. Może podjąć partnerską współpracę z innymi podmiotami, w tym z instytucjami otoczenia biznesu.

Sprawdź, czym są IOB, w jakich obszarach działają oraz jakie jest ich znaczenie dla rozwoju firm i gospodarki kraju. Poznaj rodzaje instytucji otoczenia biznesu w Polsce i dowiedz się, jak możesz podjąć z nimi współpracę.

Instytucje otoczenia biznesu – definicja

Instytucje otoczenia biznesu to podmioty, które wspierają przedsiębiorców z sektora MŚP w zakładaniu, prowadzeniu i rozwijaniu działalności gospodarczej. Mogą udzielać pomocy bezpłatnie lub częściowo odpłatnie, lecz zyski przeznaczać jedynie na cele statutowe. 

W czym IOB pomagają małym firmom?

Instytucje otoczenia biznesu odgrywają ważną rolę w powstawaniu oraz rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw. Oferują im zarówno instrumenty o charakterze finansowym, jak i pozafinansowym. 

Wsparcie finansowe

Podmioty IOB udzielają wsparcia finansowego na otwarcie biznesu oraz realizację innowacyjnych przedsięwzięć przez już istniejące firmy. Pomoc może przybierać różną formę, w tym preferencyjnego kredytu, pożyczki, leasingu czy dofinansowania. Przedsiębiorca może przeznaczyć kapitał zwłaszcza na zakup niezbędnych środków trwałych, wdrożenie innowacyjnych rozwiązań czy rozwój kadr – np. poprzez zatrudnianie specjalistów czy szkolenia dla pracowników. 

Wsparcie instytucji IOB pozwala zdobyć środki nowym firmom, które mają ograniczony dostęp do kredytów bankowych, a potrzebują pieniędzy na skalowanie biznesu. Dzięki pozyskanemu finansowaniu przedsiębiorca może zwiększyć swoją konkurencyjność, a także poprawić rentowność i płynność finansową.

Wsparcie pozafinansowe

Instytucje otoczenia biznesu mogą również wspierać małe firmy w sposób pozafinansowy. Pomoc może przybierać formę m.in.:

• doradztwa prawnego, finansowego, księgowego czy marketingowego,
• wsparcia w tworzeniu biznesplanu,
• organizacji szkoleń biznesowych,
• wsparcia w pozyskiwaniu dofinansowania oraz zewnętrznych inwestorów,
• udostępniania infrastruktury badawczo-rozwojowej,
• przepływu pracowników,
• wsparcia w zarządzaniu innowacjami w firmie,
• mentoringu i coachingu,
• zapewniania dostępu do wiedzy,
• przeprowadzania audytów i analiz rynkowych,
• udostępniania terenów inwestycyjnych i przestrzeni biurowych,
• współudziału w inwestycjach.

Dzięki uzyskanemu wsparciu firma może szybciej się rozwijać, obniżyć koszty prowadzonej działalności i poprawić swoją konkurencyjność. Współpraca z podmiotami IOB pozwala także zwiększyć szanse na podniesienie wydajności pracy oraz pozyskanie finansowania, nowych klientów czy partnerów biznesowych.

Znaczenie IOB dla gospodarki

Instytucje otoczenia biznesu stymulują rozwój gospodarczy regionu i całego kraju, m.in. poprzez transfer wiedzy i nowych rozwiązań technologicznych, komercjalizację badań naukowych czy kształtowanie warunków do prowadzenia biznesu i tworzenia nowych miejsc pracy. W rezultacie podmioty IOB podnoszą konkurencyjność gospodarki oraz przyczyniają się do zwiększenia jej innowacyjności. Mają również wpływ na wykorzystanie kapitału społecznego na lokalnym rynku pracy i utrzymanie niskiego poziomu bezrobocia.

Instytucje otoczenia biznesu w Polsce

Instytucje otoczenia biznesu w Polsce można podzielić na cztery główne rodzaje: instytucje wsparcia przedsiębiorczości, instytucje wsparcia innowacji, pozabankowe instytucje finansowe oraz firmy komercyjne świadczące usługi dla biznesu. Poszczególne rodzaje podmiotów IOB mogą się przenikać i należeć do kilku kategorii. Dzieje się tak, jeśli wspierają przedsiębiorców jednocześnie w większej liczbie obszarów. 

Centralną instytucją otoczenia biznesu w naszym kraju jest Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP). Jej główne zadanie polega na zarządzaniu krajowymi i unijnymi funduszami, które służą wspieraniu przedsiębiorstw z sektora MŚP.

Instytucje otoczenia biznesu – przykłady

Poznaj przykłady IOB w Polsce z podziałem na główne kategorie:

• instytucje wsparcia przedsiębiorczości – inkubatory przedsiębiorczości, agencje rozwoju lokalnego i regionalnego, ośrodki doradcze i szkoleniowe, fundacje rozwoju, centra wspierania biznesu, izby rzemieślnicze, gospodarcze i przemysłowe, instytucje samorządu gospodarczego,
• instytucje wsparcia innowacji – parki technologiczne, inkubatory technologiczne, centra transferu i technologii, centra innowacji, akademickie inkubatory przedsiębiorczości,
• pozabankowe instytucje finansowe – fundusze kapitału zalążkowego, fundusze poręczeń kredytowych, fundusze pożyczkowe,
• firmy komercyjne świadczące usługi dla biznesu (według klasyfikacji PKD 2007) – działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca (sekcja N), działalność profesjonalna, naukowa i technologiczna (sekcja M), działalność dotycząca obsługi rynku nieruchomości (sekcja L), usługi finansowe i ubezpieczeniowe (sekcja K), działalność z zakresu informacji i komunikacji (sekcja J).

Jak nawiązać współpracę z IOB?

Jeśli chcesz pozyskać wsparcie finansowe w ramach współpracy z instytucją otoczenia biznesu, obserwuj ogłoszenia o konkursach i naborach organizowanych przez PARP i regionalne podmioty IOB. Zapoznaj się z kryteriami wyboru projektów oraz wymaganymi dokumentami, które należy złożyć wraz z wnioskiem. Najczęściej warunkiem zawarcia umowy jest przedstawienie biznesplanu, wniesienie wkładu własnego i dodatkowe zabezpieczenie transakcji. 

Interesuje Cię pozafinansowa współpraca z instytucją otoczenia biznesu? Najpierw znajdź w swoim regionie instytucje, których usługi najbardziej odpowiadają potrzebom Twojej firmy. Gdy już wybierzesz konkretny podmiot IOB, skontaktuj się z osobą, która jest odpowiedzialna za obsługę przedsiębiorców – dane kontaktowe zwykle znajdziesz na jej stronie internetowej. Umów się na spotkanie i w jego trakcie zaprezentuj od jak najlepszej strony swój projekt biznesowy. Możesz przedstawić biznesplan, pochwalić się referencjami, kwalifikacjami czy aktywnością w zakresie wspierania społeczności lokalnej. Podczas spotkania ustalicie plan i zasady współpracy. 

Dobrą okazją, aby podjąć współpracę z instytucją otoczenia biznesu, jest także budowanie sieci networkingowej. Możesz nawiązywać relacje z potencjalnymi partnerami biznesowymi podczas lokalnych konferencji, spotkań czy eventów dla firm.