Jeszcze 2-3 lata poczekamy na powrót koniunktury w sektorze MŚP. Co piąty przedsiębiorca nie liczy na to w ogóle

Z pierwszej tegorocznej edycji Barometru COVID-19, zrealizowanej przez EFL, wynika, że w ujęciu krótkoterminowym firmy MŚP widzą szansę na poprawę swojej sytuacji. 33% mikro, małych i średnich firm ocenia, że w kontekście pandemii koronawirusa w ciągu najbliższych 6 miesięcy kondycja w ich branży poprawi się. To wzrost o 12 p.p. w ujęciu kwartalnym. Perspektywa długoterminowa nie przedstawia się jednak tak optymistycznie. Zmniejszyła się grupa przedsiębiorców, którzy oczekują powrotu koniunktury w najbliższym roku (z 29% do 17%), natomiast zwiększyła tych, którzy liczą na to dopiero za 2-3 lat (z 13% do 41%). 

– Piąta fala epidemii to kolejna fala problemów, z którymi muszą się mierzyć polscy przedsiębiorcy. Jeszcze większa intensywność koronawirusa oraz więcej zachorowań sprawiają, że napięcie sprzed kilkunastu miesięcy powraca. Milion Polaków objętych kwarantanną z powodu SARS-CoV-2 – to spędza sen z powiek wielu firmom, które borykają się z problemem braku rąk do pracy. I pomimo że koronawirus jest już z nami od dwóch lat i nauczyliśmy się wszyscy w takim układzie prowadzić swoje biznesy, to jednak prognozując bardziej odległą przyszłość tylko nieliczni zakładają różowe okulary. Bo przecież tylko najbardziej pesymistyczne scenariusze w marcu 2020 roku zakładały, że tak trudna sytuacja pandemiczna będzie z nami do dziś – mówi Radosław Woźniak, prezes zarządu EFL.

Optymistycznie przez kilka miesięcy

EFL w badaniu Barometr COVID-19 już po raz dziesiąty zapytał przedsiębiorców z sektora MŚP, czy w kontekście kolejnej fali pandemii koronawirusa, sytuacja w ich branży w ciągu najbliższych 6 miesięcy poprawi się, pogorszy czy pozostanie bez zmian. W porównaniu z pomiarem na IV kwartał 2021 roku (realizowanym pod koniec września 2020 roku) na początku tego roku widoczny jest większy optymizm. 33% przedsiębiorców ocenia, że sytuacja się poprawi, 42%, że pozostanie bez zmian, a co piąty zapytany jest zdania, że się pogorszy. Pod koniec ubiegłego roku wielkości grup optymistów i pesymistów były odwrotne – 36% oceniało, że sytuacja w branży pogorszy się, a co piąty prognozował jej poprawę.

Co ciekawe, biorąc pod uwagę wielkość biznesów, im większa firma tym mniejszy optymizm. 34% mikro i 38% małych firm uważa, że sytuacja się poprawi w najbliższym półroczu, podczas gdy wśród średnich podmiotów ten odsetek wynosi 23%. O pogorszeniu mówi odpowiednio 23%, 19% i 19% firm. W każdym segmencie najliczniejsza jest grupa osób wskazujących na brak zmian.

Gorzej w perspektywie kilku lat

A kiedy zdaniem przedstawicieli MŚP nastąpi powrót koniunktury w Polsce? Tutaj nie jest już tak optymistycznie. Największa grupa przedsiębiorców oczekuje tego dopiero w perspektywie 2-3 lat – 41% wskazań. Pod koniec ubiegłego roku tego samego zdania było trzy razy mniej firm (13%). Zmniejszył się odsetek tych, którzy poprawy oczekują w najbliższym roku (z 29% do 17%). Pesymistyczne jest to, że podobnie jak w poprzednim pomiarze co piąty przedsiębiorca (20%) nie wierzy, że koniunktura powróci w najbliższych latach. Dość liczna grupa – 22% zapytanych – nie jest w stanie ocenić, kiedy powróci koniunktura w branży.

Wpływ pandemii koronawirusa na MŚP jest nadal oceniany przede wszystkim jako negatywny, choć pesymistów jest nieco więcej niż kwartał wcześniej. Nieco ponad połowa (51%) uznaje, że COVID-19 ma zdecydowanie lub raczej niekorzystny wpływ na ich sektor, podczas gdy w pomiarze na IV kwartał taką opinię wyraziło 39% zapytanych. Utrzymuje się również wysoki odsetek tych podmiotów, które uważają koronawirus za neutralny biznesowo – obecnie 46% podobnie jak w IV kwartale 2021 (46%).

***

Barometr COVID-19 to dodatkowe badanie towarzyszące Barometrowi EFL, zapoczątkowane w marcu 2020 roku w celu diagnozy wpływu pandemii koronawirusa na przedsiębiorstwa z sektora MŚP. Badanie jest realizowane co miesiąc.

Barometr EFL jest syntetycznym wskaźnikiem informującym o skłonności firm z sektora MŚP do wzrostu (tj. rozwoju rozumianego, jako stawianie sobie przez przedsiębiorstwa celów związanych ze wzrostem sprzedaży i produkcji, ekspansją na nowe rynki i maksymalizacją zysków, co jest związane z inwestycjami w środki trwałe). Prognozowana na dany kwartał kondycja finansowa firm MŚP daje punkt odniesienia do wnioskowania o zakładanym kierunku zmian, które sprzyjają wzrostowi lub działają hamująco na rozwój firm. Badanie przygotowywane jest przez Ecorys na zlecenie Europejskiego Funduszu Leasingowego SA., a jego wyniki są publikowane co kwartał. Jego uczestnicy to mikro, małe i średnie firmy terenu całej Polski. W badaniu wzięła udział reprezentatywna grupa 600 mikro, małych i średnich firm.

Pierwsza edycja badania Barometr COVID-19 odbyła się w dniach 17 marca do 1 kwietnia 2020 roku. Aktualna już dziesiąta edycja miała miejsce od 10 do 24 stycznia 2022.