Kiedy podatek od samochodów spalinowych? Sprawdź normy emisji spalin

Prawdopodobnie już niebawem posiadacze aut benzynowych i z silnikiem Diesla będą musieli opłacać podatek od samochodów spalinowych. Polska powinna go wprowadzić, aby otrzymać środki z Krajowego Planu Odbudowy (KPO).

Sprawdź, od kiedy zacznie obowiązywać podatek od aut spalinowych, jakie są jego cele, kiedy się pojawi i kogo obejmie. Dowiedz się także, od czego może zależeć wysokość takiego zobowiązania i jak wpłynie na nią norma emisji spalin, którą spełnia pojazd.

Od kiedy zacznie obowiązywać podatek od samochodu spalinowego?

Nowy podatek do samochodów spalinowych najprawdopodobniej pojawi się w Polsce do końca 2024 roku. Termin ten wynika ze zobowiązania naszego kraju do wdrożenia tzw. kamieni milowych – warunków otrzymania unijnych środków z Funduszu Odbudowy, które mają pomóc wyjść z kryzysu gospodarczego wywołanego pandemią COVID-19. Jak dotąd w polskim sejmie nie pojawił się projekt zmian prawnych dotyczących wspomnianego podatku. Dokładny termin nie jest jeszcze znany, podobnie jak wysokość podatku oraz zasady jego naliczania.

Kogo dotyczy podatek od pojazdów spalinowych?

Podatek od pojazdów spalinowych w pierwszej kolejności będzie naliczany jednorazowo w związku z rejestracją samochodu – nowego lub używanego. W późniejszym czasie (prawdopodobnie od drugiego kwartału 2026 roku) zacznie obowiązywać stały coroczny podatek od posiadania samochodu spalinowego – zgodnie z zasadą „zanieczyszczający płaci”.

Z podatku od aut spalinowych będą wyłączeni właściciele:

• aut elektrycznych i wodorowych,
• pojazdów wykorzystywanych do celów specjalnych,
• samochodów zabytkowych,
• pojazdów wojskowych.

Cele wprowadzenia podatku od aut spalinowych

Podatek od samochodów spalinowych ma motywować kierowców do tego, aby wykorzystywali przyjazne dla środowiska środki transportu. Powinien zniechęcać do posiadania starych, najbardziej emisyjnych samochodów (benzynowych i z silnikiem Diesla) oraz przekonywać do ich zastępowania pojazdami z napędem elektrycznym. Naliczanie opłaty ma sprzyjać rozwojowi elektromobilności i poprawie jakości powietrza.

Od czego będzie zależeć wysokość podatku?

Wysokość podatku będzie uzależniona od wpływu, jaki dany pojazd wywiera na środowisko. Unia Europejska nie narzuca państwom członkowskim dokładnego sposobu naliczania opłaty ani jej wysokości. Najprawdopodobniej podatek od samochodów spalinowych będzie zależeć od normy emisji spalin EURO, jaką spełnia auto. Znaczenie może mieć również wiek pojazdu i pojemność skokowa silnika.

Normy emisji spalin EURO – czego dokładnie dotyczą?

Norma emisji spalin EURO to europejski standard określający dopuszczalny poziom zanieczyszczeń, które pojazd może emitować do atmosfery. Dotyczy samochodów rejestrowanych w krajach Unii Europejskiej oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Parlament Europejski do tej pory wprowadził sześć różnych norm emisji spalin – każda kolejna była bardziej restrykcyjna pod względem dopuszczalnych parametrów. Zostały ustanowione, aby redukować negatywny wpływ samochodów na środowisko naturalne i jakość powietrza.

Normy emisji spalin Euro regulują poziom emisji następujących substancji:

• tlenków węgla (CO),
• węglowodorów (HC),
• cząstek stałych (PM),
• tlenków azotu (NOx).

Nie wiesz, jaką normę emisji spalin spełnia Twój samochód osobowy? Możesz to sprawdzić w aplikacji mObywatel lub na stronie historiapojazdu.gov.pl – wystarczy, że wprowadzisz numer rejestracyjny pojazdu, numer VIN oraz datę pierwszej rejestracji. Pomocna będzie także poniższa tabela.

Norma Euro 1

Pierwsza norma emisji spalin Euro obowiązywała od 1 stycznia 1993 roku dla aut osobowych i ciężarowych do 3,5 t. Zobowiązywała producentów samochodowych, aby przed wprowadzeniem pojazdów na rynek zredukowali poziom emitowanych przez nie substancji: tlenków węgla, węglowodorów i tlenków azotu, a także cząstek stałych – w przypadku aut z silnikiem wysokoprężnym (Diesla). Norma ta wymusiła na producentach montowanie katalizatorów spalin w swoich samochodach.

Tabela norm emisji spalin Euro 1 dla samochodów osobowych

Norma Euro 2

Norma spalin Euro 2 zaczęła obowiązywać od 1997 roku. Znacząco zmniejszyła ona dopuszczalne emisje substancji. Jest to pierwszy standard Euro, który wprowadza bardziej rygorystyczne wymagania w przypadku samochodów z silnikiem Diesla w porównaniu do aut benzynowych (w zakresie emisji tlenków węgla).

Tabela norm emisji spalin Euro 2 dla samochodów osobowych

Norma Euro 3

Norma emisji spalin Euro 3 dotyczyła pojazdów rejestrowanych po raz pierwszy na terenie UE od 1 stycznia 2001 roku. W przypadku aut z silnikiem Diesla Unia Europejska zaostrzyła standardy dotyczące tlenków węgla i cząstek stałych PM. Po raz pierwszy normy dotyczące emisji tlenków azotu i węglowodorów były wskazywane odrębnie. Norma ta nieznacznie złagodziła restrykcje dotyczące emisji tlenków węgla w przypadku samochodów benzynowych.     

Tabela norm emisji spalin Euro 3 dla samochodów osobowych

Norma Euro 4

Norma Euro 4 zaczęła obowiązywać od 1 stycznia 2006 roku. Wprowadziła ona bardziej rygorystyczne wymagania niż dotychczas w przypadku każdego rodzaju emisji – tlenków węgla, węglowodorów, tlenków azotu i cząstek stałych PM. W samochodach z silnikiem Diesla dopuszczalna emisja tlenków azotu i cząstek stałych (PM) zmniejszyła się o połowę.

Tabela norm emisji spalin Euro 4 dla samochodów osobowych

Norma Euro 5

Norma Euro 5 objęła pojazdy zarejestrowane po raz pierwszy od 1 stycznia 2011 roku. Pozostawiła na niezmienionym poziomie wymagania dotyczące tlenków węgla i węglowodorów, natomiast zaostrzyła standardy emisji pozostałych substancji. Po raz pierwszy wprowadziła ograniczenie w zakresie emisji cząstek stałych (PM) dla aut z silnikiem benzynowym o zapłonie iskrowym. W przypadku Diesla zaczęła też uwzględniać dopuszczalną liczbę cząstek stałych. Od momentu obowiązywania normy Euro 5 producenci powszechnie stosują filtry cząstek stałych.

Tabela norm emisji spalin Euro 5 dla samochodów osobowych

Norma Euro 6

Norma Euro 6 to aktualnie obowiązujący standard, który dotyczy pojazdów rejestrowanych po raz pierwszy na terenie UE od 1 września 2015 roku. Nakłada na producentów samochodów zakaz sprzedaży pojazdów, których średnia emisja CO₂ przekracza 95 g/km. Standard ten doczekał się trzech aktualizacji – Euro 6c, Euro 6d TEMP i Euro 6d. Bardziej rygorystyczne stały się normy w przypadku samochodów z silnikiem Diesla.

Tabela norm emisji spalin Euro 6 dla samochodów osobowych