Logistyka 4.0 – cyfryzacja łańcucha dostaw

Czwarta rewolucja przemysłowa wpływa na wszystkie obszary przedsiębiorstw. Już od kilku dobrych lat automatyzacja i nowoczesne technologie wdrażane są w branży logistycznej. Każda firma, która chce utrzymać konkurencyjność i wysoką rentowność, powinna zadbać o digitalizację i usieciowienie łańcucha dostaw.

Logistyka 4.0 – definicja

Co to jest logistyka 4.0? Pojęcie wywodzi się z idei przemysłu 4.0, która powstała w 2011 roku. Wtedy pierwszy raz była o niej mowa na targach IAA w Hanowerze. Data ta uznawana jest za początek czwartej rewolucji przemysłowej, której główną cechą jest dążenie firm do stosowania innowacji i silna digitalizacja wszystkich działów funkcjonujących w ramach przedsiębiorstw.

Obejmuje więc cały łańcuch zakupowy – od złożenia zamówienia i dostarczenia komponentów aż do wysyłki towaru do klienta i realizacji usług posprzedażnych.

Kluczowym elementem logistyki 4.0, jak i wyzwaniem, z którym muszą współcześnie mierzyć się przedsiębiorstwa, jest ogromna ilość dostępnych danych. Szybka i odpowiednia umiejętność ich interpretacji oraz zapewnienie płynnego przepływu informacji mogą przynieść wymierne korzyści, chociażby obniżenie kosztów czy zwiększenie wydajności konkretnych procesów.

Złożone algorytmy potrafią w czasie rzeczywistym przetwarzać dane i błyskawicznie uczyć się nowych sposobów rozwiązywania problemów. Z kolei nowoczesne narzędzia wspierają pracowników i gwarantują im dostęp do praktycznie każdej przydatnej informacji.

Elastyczność i dopasowanie do potrzeb klienta

Gromadzenie niewyobrażalnie ogromnych zbiorów danych (tzw. big data) i ich przetwarzanie pod kątem celów sprzedażowych, umożliwia firmom tworzenie dokładnych profili klientów i przewidywanie ich zachowań. Współczesne technologie pozwalają przewidywać trendy zakupowe – na przykład w oparciu o historie sprzedażowe, prognozę pogody, aktualne wydarzenia na świecie i w regionie czy śledzenie konwersacji w social mediach i na forach internetowych.

W celu zapewnienia większej lojalności klientów i większego udziału marki w rynku kolejne firmy wdrażają strategię omnichannel. W branży e-commerce stała się ona wręcz koniecznością. Łączy wszystkie kanały sprzedaży, w których dostępna jest marka, w celu zapewnienia jeszcze lepszych wrażeń konsumentom.

Monitorowanie i kontrola łańcucha dostaw w logistyce 4.0

Logistyka 4.0 bazuje na takich rozwiązaniach, jak RFID. Technologia ta wykorzystuje fale radiowe do przesyłania danych, a w handlu ułatwia śledzenie przepływu towarów od producenta do klienta. Gwarantuje pełną identyfikowalność każdego etapu łańcucha dostaw. Coraz częściej mówi się o cyfrowym odzwierciedleniu rzeczywistości – monitorowaniu stanu załadunku w czasie rzeczywistym, sprawdzaniu jego aktualnej lokalizacji czy też dokładnym kontrolowaniu poszczególnych kroków zlecenia.

W tym celu wykorzystuje się również koncepcję blockchain, czyli rozproszonej bazy danych. Specjaliści przewidują, że technologia ta może nawet zrewolucjonizować logistykę. Michael Henke z instytutu badawczego Fraunhofer IML określa blockchain jako ostatnie ogniwo w realizowaniu wizji Przemysłu 4.0 lub Internetu Rzeczy, w którym wszystko powinno funkcjonować autonomicznie. Zautomatyzowane powinny być również transakcje finansowe, które wymagają natychmiastowego zawierania umów. Zapisywanie tak zwanych inteligentnych kontraktów w rozproszonych bazach danych z pewnością zwiększa bezpieczeństwo transakcji.

Logistyka 4.0 to również nowoczesne magazynowanie towarów

We współczesnych przestrzeniach magazynowych stosuje się czujniki, które przekazują do systemu informacje o wypełnieniu konkretnego miejsca paletowego. Na skrajnych regałach, które charakteryzują się najczęściej szybką rotacją towarów, dodatkowo mogą zostać umieszczone sygnalizatory świetlne. Pomagają one operatorom potwierdzić, czy dane miejsce jest dostępne, czy zajęte.

Nowoczesne powierzchnie logistyczne to również roboty przemysłowe (przenośniki przemysłowe lub systemy transportu podwieszanego) przeznaczone do wykonywania trudnych i monotonnych czynności oraz tzw. coboty, czyli roboty współpracujące. Te drugie wspierają pracę operatorów w magazynach. Ich konstrukcja nie stanowi zagrożenia dla bezpieczeństwa pracownika, dlatego pracują w bezpośrednim kontakcie z człowiekiem. W centrach obsługujących dużą liczbę zamówień wykorzystuje się również autonomiczne wózki widłowe.

Ciekawy przykład stanowi Texas Instruments – czołowy producent półprzewodników. Jego singapurskie centrum dystrybucji było w stanie pomieścić 500 milionów sztuk półprzewodników. Ilość ta była jedna niewystarczająca. Wdrożenie nowatorskiego rozwiązania w zakresie logistyki magazynowej – systemu zautomatyzowanego magazynowania i kompletacji dostaw SwissLog AutoStore – pozwoliło zwiększyć wydajność pracy w magazynie aż o 40 procent. Obecnie może być tam magazynowanych do 2 miliardów podzespołów (na tej samej powierzchni).

Wszystko pod znakiem 4.0

Nikogo nie dziwi już fakt, iż ludzkość na całym świecie połączona jest w sieci. Nadeszła pora na integrację we współczesnej branży magazynowej i logistycznej, która od lat przeżywa swój intensywny rozwój. Na przełomie ostatniego millenium świat zarejestrował aż trzy rewolucje przemysłowe: mechanizację, elektryfikację i cyfryzację. Pora na czwartą.