71 proc. MŚP ocenia pozytywnie członkostwo Polski w Unii Europejskiej. 41 proc. skorzystało z dotacji unijnych, a 58 proc. ma to w planach

W maju Polska i Polacy będą obchodzić 20-lecie wstąpienia naszego kraju do Unii Europejskiej. EFL postanowił sprawdzić, jak ten fakt oceniają mikro, małe i średnie firmy. W zdecydowanej większości przedsiębiorcy wystawili pozytywne noty (71 proc. wskazań), negatywnie na członkostwo w UE patrzy co piąty zapytany. Z raportu wynika, że 4 na 10 firm skorzystało w ostatnich dwóch dekadach z dostępnych dotacji i pożyczek unijnych. Więcej, bo 58 proc., planuje to zrobić w przyszłości. Zdaniem przedstawicieli firm Polska w najbliższych latach najbardziej potrzebuje unijnego wsparcia w rozwoju energetyki, przedsiębiorczości oraz infrastruktury. Analitycy zwracają uwagę na dynamiczny proces konwergencji Polski do najzamożniejszych gospodarek UE – w latach 2004-2023 PKB per capita w Polsce liczony według parytetu siły nabywczej wzrósł z 51,5 proc. do prawie 80 proc. średniej unijnej.

Z danych analityków Grupy Credit Agricole wynika, że od momentu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej obserwowany był dynamiczny wzrost polskiej gospodarki, co sprzyjało skracaniu dystansu do zamożniejszych krajów UE. W 2004 roku PKB per capita w Polsce liczony według parytetu siły nabywczej wynosił 51,5% średniej unijnej, co było 3. najniższym wynikiem w całej ówczesnej Unii Europejskiej (niższy wynik miały jedynie Litwa i Łotwa). W 2023 roku nasz kraj osiągnął wynik na poziomie 79,7% średniej unijnej, wyprzedzając m.in. Grecję, Portugalię i Węgry. Eksperci Grupy prognozują, że kolejne lata przyniosą̨ kontynuację procesu konwergencji, aby w 2033 roku osiągnąć średnią̨ unijną (99,6%).

EFL, jedna z największych firm leasingowych w Polsce, postanowił sprawdzić, jak na 20-letnie członkostwo Polski w Unii Europejskiej patrzą przedsiębiorcy reprezentujący sektor MŚP, który tworzy znaczną część krajowego PKB.

– 20 lat to dobry czas na sprawdzenie, czy decyzja, którą wspólnie jako Polacy podjęliśmy, okazała się słuszna. Taką ocenę można wystawić w wielu obszarach styku naszego kraju i Unii Europejskiej. My postanowiliśmy sprawdzić, jak ona wygląda w przypadku biznesowego obszaru, który bez wątpienia był jednym z największych beneficjentów unijnego wsparcia finansowego. Świadczą o tym między innym wynik branży leasingowej, która aktywnie wspierała polskie firmy w pozyskiwaniu unijnego finansowania. W 2003 roku firmy leasingowe w Polsce udzieliły finansowania środków trwałych o łącznej wartości 10,5 mld zł. W ciągu dwóch dekad ta wartość wzrosła niemal dziesięciokrotnie i w 2023 roku wyniosła 102,5 mld zł. Oczywiście za tę dynamikę nie odpowiada tylko nasze członkostwo w Unii, ale bez wątpienia przyczyniło się ono do odważniejszych inwestycji firmowych – mówi Radosław Woźniak, prezes zarządu EFL.

Przedsiębiorcy wystawili pozytywne oceny…

Z badania zleconego przez EFL i przeprowadzonego na panelu Ariadna wynika, że zdecydowana większość mikro, małych i średnich firm pozytywnie ocenia 20 lat Polski w Unii Europejskiej. Oceny pozytywne (zdecydowanie i raczej pozytywnie) dało 71 proc. ankietowanych, 20 proc. firm wystawiło negatywną notę, a 9 proc. nie ma zdania na ten temat. Im większa firma, tym wyższe oceny członkostwa w UE. Wśród mikro 67 proc. zapytanych pozytywnie patrzy na minione dwie dekady, podczas gdy wśród średnich firm zatrudniających od 50 do 249 pracowników ten odsetek wynosi 81 proc.

Większość firm pozytywnie ocenia także zmiany, jakie zaszły w Polsce w czasie minionych dwóch dekad – 78 proc. wskazań. 13 proc. uważa je za zdecydowanie lub raczej negatywne.

Tylko część skorzystała z finansowego wsparcia…

Jednym z największych benefitów członkostwa Polski w Unii Europejskiej jest finansowe wsparcie polskich firm w postaci pożyczek lub dotacji. Z badania EFL wynika, że do tej pory z takiego wsparcia skorzystało 41 proc. przedsiębiorców. Zdecydowanie rzadziej z dotacji lub pożyczek z funduszy UE korzystały mikroprzedsiębiorstwa (19 proc.) niż małe (46 proc.) czy średnie firmy (58 proc.).

Korzystanie z dotacji lub pożyczek z funduszy Unii Europejskiej różnicuje ocenę zarówno członkostwa w UE, jak i zmian, jakie zaszły w Polsce po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Przedsiębiorcy korzystający z takiej pomocy zdecydowanie lepiej oceniają oba te aspekty. 88 proc. instytucji, które skorzystały z funduszy unijnych, ocenia pozytywnie nasze członkostwo w UE, a 90 proc. pozytywnie patrzy na zmiany, jakie zaszły w dwóch ostatnich dekadach.

… ale więcej firm jest gotowych na nowe dotacje unijne

W badaniu zleconym przez EFL widać duże zainteresowanie przedsiębiorców dotacjami lub pożyczkami z funduszy UE w przyszłości. 58 proc. badanych przedsiębiorców deklaruje chęć skorzystania z nich. Co ważne, wcześniejsze korzystanie z dotacji lub pożyczek unijnych istotnie różnicuje podejście do takiej pomocy w przyszłości. Przedsiębiorcy, którzy potrzebowali takiego wsparcia znacznie częściej deklarują  ponowne wnioskowanie o nie w przyszłości. 89 proc. firm, które do tej pory dostały dotację lub pożyczkę z UE, zamierza to również zrobić w przyszłości, podczas gdy tylko 37 proc. firm niekorzystających do tej pory z dotacji lub pożyczek wyraża taką gotowość na przyszłość.

Plany na skorzystanie z dotacji lub pożyczek z funduszy UE zdecydowanie rzadziej mają mikroprzedsiębiorstwa (33 proc.), częściej średnie firmy (73 proc.).

– Przedstawicieli polskiego biznesu zapytaliśmy także o obszary gospodarki, które ich zdaniem najbardziej potrzebują finansowego wsparcia ze strony Unii Europejskiej. Ponad połowa przedsiębiorców wskazywała na energetykę, 38 proc. na rozwój przedsiębiorczości, 36 proc. na infrastrukturę, 35 proc. na klimat i ochronę środowiska, a 31 proc. na innowacje. Warto, aby zarówno władze ogólnopolskie, jak i na poziomie samorządowym wzięły te wskazania „do siebie” i również one w tych obszarach mocniej zacieśniły współpracę z unijnymi instytucjami – mówi Radosław Woźniak, prezes zarządu EFL.

***

Badanie dotyczące oceny przez przedsiębiorców 20-letniego członkostwa Polski w Unii Europejskiej zlecił EFL i zostało przeprowadzone na ogólnopolskim panelu badawczym Ariadna metodą CAWI na próbie liczącej N=311 osób reprezentujących mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa. Kwoty dobrane wg reprezentacji w populacji firm branży handlowej, produkcyjnej i usługowej. Badanie zostało zrealizowane w dniach 1-8 kwietnia 2024.