Jak‌ ‌zacząć‌ ‌pracę‌ ‌jako‌ ‌freelancer i na jakie pułapki uważać? Poznaj zalety oraz wady freelancingu

Praca na etacie przestała już być oczywistym wyborem. Na skutek rozwoju technologii internetowych popularną alternatywą stał się freelancing. Wyjaśniamy, kim jest freelancer, czym może się zajmować, a także jak rozpocząć pracę w tym charakterze. Wskazujemy również najważniejsze zalety i wady freelancingu oraz podpowiadamy, na jakie pułapki warto uważać.

Kim jest freelancer?

Freelancer to osoba pracująca jako tzw. wolny strzelec. Oznacza to, że zamiast zatrudnienia etatowego wykonuje zlecenia dla własnych klientów. Pracuje na swój rachunek, najczęściej na podstawie umów cywilnoprawnych lub prowadząc własną działalność gospodarczą. Niektórzy wolni strzelcy stają się cyfrowymi nomadami, realizującymi zlecenia z różnych miejsc na świecie. Pozwala im to odkrywać nieznane rejony i poznawać egzotyczne kultury.

Według raportu z badania przeprowadzonego wśród użytkowników serwisu Useme, w 2020 roku Polska liczyła 250 tysięcy wolnych strzelców. Statystyczny freelancer w naszym kraju to osoba w wieku 25-34 lat, będąca mieszkańcem dużego miasta. Najczęściej nawiązuje współpracę z mikroprzedsiębiorstwami oraz firmami z sektora MŚP.

Czym może się zajmować freelancer?

Freelancerami najczęściej są osoby świadczące usługi związane z twórczą pracą zdalną. Wolni strzelcy to zazwyczaj:

• copywriterzy,
• specjaliści z zakresu pozycjonowania stron internetowych,
• graficy komputerowi,
• fotografowie,
• informatycy i programiści,
• tłumacze,
• dziennikarze,
• szkoleniowcy,
• trenerzy personalni,
• specjaliści zajmujący się reklamą (głównie w Social Media),
• psychologowie,
• architekci,
• montażyści filmów,
• korektorzy.

Jak zacząć pracę jako freelancer?

Aby rozpocząć działalność w charakterze wolnego strzelca, należy stworzyć odpowiednie ku temu miejsce pracy. Zlecenia można najczęściej wykonywać w swoim domu, co wymaga zaopatrzenia się w podstawowy sprzęt i inne niezbędne przedmioty, takie jak np.:

• komputer,
• drukarka,
• biurko,
• ergonomiczny fotel,
• lampa,
• monitor do komputera,
• telefon,
• oprogramowanie komputerowe i antywirusowe.

Nie każdy może pozwolić sobie na inwestycje w takie przedmioty z własnych środków. Wartym uwagi rozwiązaniem może być wtedy skorzystanie z dofinansowania na otwarcie firmy czy wzięcie przedmiotów i oprogramowania w leasingu.

Osoba chcąca pracować jako freelancer powinna również zastanowić się, w jakiej formie zamierza podejmować współpracę z klientami. Nie zawsze jest konieczne zakładanie firmy – można również realizować zlecenia na podstawie umowy zlecenie lub o dzieło. Warto jednak mieć na uwadze, że w Polsce działalność wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły powinna zostać zarejestrowana. Nowe firmy mogą przez pierwsze 2 lata, przy spełnieniu określonych warunków, opłacać tzw. mały ZUS. Otwarcie firmy zwykle zwiększa wiarygodność freelancera w oczach potencjalnych klientów, co pomaga w pozyskiwaniu zleceń.

Jak zdobywać zlecenia?

Praca freelancera rozpoczyna się w momencie zdobycia pierwszego zlecenia. Zwykle nie jest to jednak łatwe w przypadku braku rozbudowanego portfolio i znajomości specyfiki danej branży. Dlatego czasami warto zacząć od gorzej płatnych zleceń, a nawet zaproponować bezpłatną realizację usługi.

Pracy dla freelancera można szukać w różnych miejscach w sieci. Warto skorzystać np. z serwisów ogłoszeniowych czy platform z ofertami dla wolnych strzelców. Zlecenia dla freelancerów znajdują się również na grupach w serwisach społecznościowych, zwłaszcza na Facebooku.

W poszukiwaniu zleceń pomaga także własna strona internetowa z portfolio, na której można zaprezentować swoją ofertę oraz przykłady zrealizowanych projektów. Do skutecznych metod zdobywania klientów zalicza się także prowadzenie firmowego bloga, reklama w wyszukiwarce Google i na Facebooku czy też pozycjonowanie strony (SEO). Można ponadto nawiązać bezpośredni kontakt z agencjami współpracującymi z freelancerami, np. wysyłając do nich CV oraz portfolio.

Zalety pracy freelancera

Z pracą jako wolny strzelec wiąże się wiele zalet. Freelancer nie ma nad sobą szefa, dlatego sam ustala sobie styl, miejsce, czas i tempo pracy. Może samodzielnie wybierać klientów, z którymi chce podejmować współpracę. Jeśli któryś z nich okaże się trudny lub nierzetelny, zerwanie z nim umowy nie powinno być większym problemem.

Praca wykonywana zdalnie pozwala zaoszczędzić czas i pieniądze na dojazdy. Freelancer przez większość czasu pracuje sam – osobiste spotkania z klientami zwykle należą do rzadkości. Wolny strzelec pracujący w domu może spędzać więcej czasu ze swoją rodziną. W razie potrzeby ma możliwość zrobienia o dowolnej porze zakupów, pójścia do lekarza czy załatwienia sprawy w urzędzie.

Po stronie plusów freelancingu znajdują się również nieograniczone zarobki. Wolny strzelec sam ustala stawki, które może z czasem zwiększać. Nic nie musi stać zarazem na przeszkodzie, aby pracował większą liczbę godzin niż na etacie.

Minusy pracy jako freelancer

Z freelancingiem wiąże się również kilka wad, których istnienia warto być świadomym przed podjęciem decyzji o porzuceniu etatu.

Pełna odpowiedzialność

Freelancer sam odpowiada za podejmowane działania. Nie może liczyć, że w razie błędów część odpowiedzialności spadnie na szefa czy współpracowników.

Samotność

Freelancing zwykle wiąże się z długotrwałą pracą w odosobnieniu. Długotrwały brak kontaktów z ludźmi może być obciążający psychicznie, zwłaszcza dla tych osób, które nie są z natury introwertykami. Rozwiązaniem tego problemu jest praca w biurze coworkingowym. Warto również regularnie spotykać się ze znajomymi po pracy.

Brak płatnych urlopów

Freelancer może zaplanować sobie urlop kiedy chce, jednak za czas niepodejmowania pracy nie otrzyma żadnego wynagrodzenia. Jednocześnie wolni strzelcy prowadzący działalność gospodarczą za okres wakacji muszą zapłacić wszystkie składki ZUS.

Wysokie koszty

Freelancing wymaga ponoszenia stałych kosztów, np. reklamy, usług księgowych, składek na ubezpieczenia społeczne czy podatków.

Niepewność dochodów

Zlecenia raz są, a innym razem zaczyna ich brakować. Freelancer nigdy nie może być do końca pewny, kiedy klienci zdecydują się zerwać z nim współpracę. Często okresy przestojów w pracy przeplatają się z czasem nadmiaru zleceń, które ciężko jest zrealizować w terminie. Problemem mogą być również nierzetelni klienci, którzy nie opłacają faktur w terminie.

Na jakie pułapki warto uważać?

Freelancer może wpaść w liczne pułapki. Najczęściej wiążą się one z nieodpowiednią organizacją pracy. Wolny strzelec nie panuje wtedy nad czasem i pracuje znacznie więcej niż 8 godzin w ciągu dnia, a nawet w weekendy czy święta. Długotrwałe przepracowywanie się może prowadzić do wypalenia zawodowego, problemów zdrowotnych oraz konfliktów z domownikami. Freelancerzy często wpadają również w pułapkę ciągłego przeglądania internetu w godzinach pracy czy sprawdzania skrzynki mailowej.

W organizacji pracy pomocne są techniki i programy do zarządzania czasem oraz planowania zadań. Warto również pamiętać o częstych przerwach, zwłaszcza pracując długotrwale przy komputerze. Dobrze jest od czasu do czasu zmienić otoczenie, wyjść na spacer do parku czy znaleźć chwilę na gimnastykę.

Wielu freelancerów godzi się na realizowanie zleceń za niskie stawki. Problem ten wynika najczęściej z braku umiejętności wyceniania swojej pracy, a także chęci konkurowania ceną z innymi wykonawcami. Na dłuższą metę taka strategia zwykle prowadzi jednak do frustracji. Aby znaleźć lepiej płatne zlecenia, warto poszukać niszy w swojej branży – osoby z konkretną specjalizacją mogą proponować znacznie wyższe ceny usług.