Z roku na rok polskie firmy są coraz bardziej innowacyjne

Już 34,7% firm w Polsce jest aktywnych innowacyjnie – wynika z najnowszych danych Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. To o 2,4 p.p. więcej niż jeszcze w latach 2015-2017. Sprawdzamy, jakie innowacje pojawiają się w polskim biznesie oraz które przedsiębiorstwa najczęściej po nie sięgają.

Na łamach naszego bloga regularnie przyglądamy się innowacyjności przedsiębiorców. W maju sprawdziliśmy między innymi, ile polskich firm proponuje nowe produkty i usługi swoim klientom, a także jak sytuacja wygląda w pozostałych krajach Unii Europejskiej.

Tym razem pragniemy przyjrzeć się jeszcze dokładniej tematowi innowacyjności. W tym celu sięgamy po dane z najnowszego raportu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości – „Monitoring innowacyjności polskich przedsiębiorców”. Jaki obraz wyłania się z III edycji badania?

Firma innowacyjna – definicja

Na początek warto odpowiedzieć sobie na pytanie, czym tak naprawdę charakteryzują się innowacyjne biznesy? W swoim badaniu Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości definiuje je na dwa sposoby. Firma innowacyjna to ta, która wprowadziła przynajmniej jedną innowację (produktową lub procesów biznesowych). W raporcie można przeczytać również określenie firmy aktywnej innowacyjnie – czyli takiej, która realizowała przynajmniej jeden nowatorski projekt, lecz został on przerwany, zaniechany lub nie został jeszcze zakończony.

Coraz więcej innowacji w firmach

Według najnowszych danych już 34,7% firm działających w Polsce jest aktywnych innowacyjnie. To o 2,4 p.p. więcej niż w latach 2015-2017. Natomiast nic się nie zmieniło w przypadku przedsiębiorstw, które z sukcesem wdrożyły przynajmniej jedno nowe rozwiązanie – ostatnie badanie mówi o 30,1%, podobnie jak to sprzed 3-5 lat.

Nowatorskie mikrofirmy

Przyglądając się innowacyjności biznesów pod względem ich wielkości, wzrost zanotowały jedynie mikroprzedsiębiorstwa. Według najnowszego badania ich udział wynosi 29,2%, podczas gdy od 2015 do 2017 roku było to 28,3%. W przypadku małych firm jest to 38,7% (wcześniej 39,8%), a średnich 43,3% (wcześniej było to 53,9%). Największa różnica widoczna jest przy dużych przedsiębiorstwach, gdzie doszło do spadku z 72,8% do 56,7%. Mimo to nadal aktualne pozostaje więc stwierdzenie, że im większy biznes, tym bardziej jest innowacyjny.

Firmy wolą innowacje biznesowe

Polskie przedsiębiorstwa coraz częściej decydują się na innowacje biznesowe, czyli takie, które zmieniają dotychczasowe działania firmy. Mogą to być innowacje w zakresie technologii, logistyki czy nawet metod organizacyjnych. Obecnie decyduje się na nie 24,5% przedsiębiorstw aktywnych, gdzie w latach 2015-2017 było to tylko 18,1%.

Część firm skupia się na produkcie lub usłudze (w ten sposób opracowując coś, czego dotychczas nie było na rynku). Takie działania zaczęło w 2020 tylko 13,1% przedsiębiorstw, mniej niż w latach 2015-2017 – 17,1%.

Skala firmy czy rynku?

Polski biznes zdecydowanie częściej wprowadza innowacje, opierając się na sprawdzonych na rynku rozwiązaniach (czyli nowe w skali firmy) niż na dotychczas nieoferowanych (czyli w skali rynku). Według najnowszych badań jest to odpowiednio 25,7% i 6,1%. Jak sytuacja wyglądała w latach 2015-2017? Wówczas Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości rozróżniała dane w odniesieniu do firm produkcyjnych (odsetek w skali firmy wynosił 19%, a w skali rynku 6%) i usługowych (10% i 2%).

Rodzaje działalności innowacyjnej

Niezmiennie, od 2015 roku do dzisiaj, działalność polskich firm opierała się przede wszystkim na nakładach w środki materialne, m.in. zakupie maszyn i urządzeń (w tym sprzętu komputerowego), środków transportu, narzędzi, ruchomości i wyposażenia. Najniżej wśród rodzajów działalności innowacyjnej ulokowane są prace B+R (badania naukowe lub prace rozwojowe), które w większości są domeną średnich i dużych biznesów. Występowanie tak dużego inwestowania w środki materialne wiąże się z tym, że jest to często najprostsza, niezbędna działalność, która występuje we wszystkich wielkościach innowacyjnych przedsiębiorstw.

Dlaczego warto?

Wśród korzyści płynących z prowadzenia działalności innowacyjnej, większość przedsiębiorców wskazuje poprawę jakości obsługi klientów (54%), zwiększenie zdolności dostosowania się do ich wymogów (51%), a także podniesienie jakości wyrobów i usług (51%). Do zauważalnych zalet zaliczają również: zwiększenie wydajności pracy (43%), pozyskanie nowych klientów (43%), wzmocnienie marki (43%), wzrost sprzedaży (37%) oraz wzrost zysku netto (33%).

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości zapytała również o bariery w rozwoju innowacji, które mają podłoże rynkowe. Należą do nich: silna konkurencja w branży (55% firm aktywnych innowacyjnie) i niedostatek wykwalifikowanych pracowników (41%). Do barier administracyjnych przedsiębiorcy zaliczają natomiast: biurokrację (45%) i nieelastyczne przepisy prawa (42%).