Leasing a zamknięcie działalności – co możesz zrobić, aby jak najmniej stracić?

Każdy przedsiębiorca może znaleźć się w sytuacji, która zmusi go do zamknięcia swojej firmy. Powody takiej decyzji bywają różne –  od utraty płynności finansowej, przez brak klientów, po problemy osobiste. Często jednak do spłaty pozostają firmowe zobowiązania, w tym leasing, a zamknięcie działalności w żadnym wypadku ich nie anuluje.

Firmy korzystające z leasingu mają kilka możliwości uregulowania należności względem leasingodawcy. Wybór konkretnego rozwiązania leasingobiorca powinien uzależnić zwłaszcza od tego, jak dużą ilością gotówki dysponuje i czy chce zachować lub zwrócić finansującemu przedmiot leasingu. Pomagamy podjąć decyzję, opisując możliwe sposoby rozliczenia umowy.

Leasing a zakończenie działalności – czy trzeba informować leasingodawcę?

Niektórzy przedsiębiorcy ukrywają przed firmami leasingowymi fakt zamknięcia własnej działalności gospodarczej. W dalszym ciągu opłacają raty leasingowe wystawiane na dane nieistniejącej już firmy i korzystają z przedmiotu leasingu. Takie rozwiązanie jest jednak nielegalne i wiąże się ze sporym ryzykiem. Finansujący może poznać prawdę w prosty sposób, przeglądając dane z ogólnodostępnych rejestrów, np. białej listy podatników VAT.

Kontynuowanie leasingu bez poinformowania finansującego o zakończeniu działalności zazwyczaj skutkuje rozwiązaniem umowy z powodu poważnego naruszenia jej warunków. Przedsiębiorca zostaje wtedy wezwany do natychmiastowego zwrotu leasingowanego środka trwałego, zapłaty kary umownej oraz wszystkich zaległych rat.

Wcześniejszy wykup przedmiotu leasingu

Do dostępnych rozwiązań dla przedsiębiorców korzystających z leasingu i decydujących się na zamknięcie firmy zalicza się przedterminowy wykup. W takim przypadku leasingobiorca wpłaca na rzecz leasingodawcy kwotę w wysokości pozwalającej pokryć wszystkie nieuregulowane jeszcze raty. Firma leasingowa może dodatkowo zobowiązać go do wniesienia opłaty manipulacyjnej – jeżeli taka konsekwencja jest uwzględniona w zapisach OWUL.

Do zalet wcześniejszego wykupu zalicza się możliwość uniknięcia konieczności zwracania finansującemu przedmiotu umowy, zapłaty kary umownej czy opłaty związanej z wystawieniem przez firmę leasingową środka trwałego na licytację. Leasingobiorca po zamknięciu swojej firmy będzie mógł w dalszym ciągu korzystać z przedmiotu w celach prywatnych lub zdecydować się na jego sprzedaż.

Wykup samochodu z leasingu a likwidacja działalności

Przedsiębiorcy kończący działalność często decydują się na wcześniejszy wykup samochodu z leasingu. Pozwala to leasingobiorcy stać się formalnym właścicielem pojazdu. Jeżeli jednak umowa przyjmuje formę leasingu operacyjnego, wtedy wykup powinien nastąpić po upływie 40% okresu normatywnej amortyzacji środka trwałego.

Samochody osobowe należy więc leasingować przez co najmniej 2 lata. W przeciwnym razie przedsiębiorca nie będzie miał prawa skorzystania z preferencyjnych warunków wykupu, pozwalających zawrzeć transakcję poniżej ceny rynkowej samochodu.

Wypowiedzenie umowy i zwrócenie środka trwałego

Jeżeli leasingobiorca nie jest zainteresowany wykupem przedmiotu leasingu lub nie dysponuje wystarczającą kwotą gotówki, może zdecydować się na jego zwrócenie leasingodawcy. Rozwiązanie to wiąże się z koniecznością zapłaty wszystkich pozostałych do końca umowy i nieopłaconych rat.

Należność zostanie zmniejszona o dyskonto oraz kwotę uzyskaną przez firmę leasingową dzięki ewentualnej sprzedaży zwróconego przedmiotu. Leasingodawca może również – jeżeli pozwalają na to warunki umowy – obciążyć przedsiębiorcę karą umowną, dodatkowymi prowizjami czy kosztami wystawienia przedmiotu leasingu na licytację.

Cesja leasingu

Jeszcze innym sposobem wywiązania się z umowy leasingowej w sytuacji zamykania działalności jest skorzystanie z cesji leasingu. Rozwiązanie to polega na przeniesieniu umowy na osobę trzecią – zazwyczaj innego przedsiębiorcę. Staje się on nowym leasingobiorcą, który kontynuuje spłacanie wartości środka trwałego. Przeprowadzenie cesji wymaga zgody leasingodawcy. Przed wydaniem pozytywnej decyzji weryfikuje on zdolność leasingową potencjalnego cesjonariusza.

Cesja leasingu pozwala uniknąć wielu negatywnych konsekwencji przedwczesnego zakończenia umowy. Przedsiębiorca nie musi się w tym przypadku obawiać ponoszenia kosztów wynikających m.in. z naliczenia kary umownej, odsetek za zwłokę, prowizji, windykacji należności czy licytowania przedmiotu umowy. Dokonanie cesji wiąże się jednak z koniecznością dopełnienia związanych z tym obowiązków formalnych oraz zapłaty przez leasingobiorcę opłaty manipulacyjnej – zwykle około 1000 złotych.

Przeobrażenie umowy na leasing konsumencki

Niektórzy leasingodawcy mogą również wydać zgodę na zamianę formy leasingu z firmowego na konsumencki. W tym celu konieczne jest podpisanie odpowiedniego aneksu do umowy. Przedsiębiorca może wtedy w dalszym ciągu spłacać raty leasingowe, tym razem już jako osoba prywatna.

Zawieszenie działalności gospodarczej

Przedsiębiorca borykający się z przejściowymi problemami nie musi decydować się na zamknięcie firmy. Innym rozwiązaniem jest zawieszenie działalności gospodarczej. Leasing może być w tym przypadku bez żadnych przeszkód kontynuowany. Korzystający z przedmiotu umowy nadal opłaca wtedy raty leasingowe i zachowuje przedmiot leasingu. Firmę można zawiesić na okres nie krótszy niż 30 dni i nie dłuższy niż 2 lata w przypadku podmiotów wpisanych do Krajowego Rejestru Sądowego.

Jeżeli umowa została zawarta przed datą zawieszenia działalności, wtedy leasingobiorca nie traci możliwości uwzględniania uregulowanych rat w kosztach uzyskania przychodu ani odliczania naliczonego podatku VAT. Zwykle przedsiębiorcy dokonują stosownego rozliczenia w pierwszym okresie rozliczeniowym po odwieszeniu firmy. Nie mają jednak prawa wliczać w koszty opłat eksploatacyjnych, np. za paliwo, korzystanie z autostrad czy czynności serwisowe.

Leasing a zamknięcie działalności – podsumowanie

Przedsiębiorcy korzystający z samochodów lub innych środków trwałych w leasingu mają kilka różnych możliwości wywiązania się z umowy leasingowej w przypadku likwidacji swojej działalności. Jeżeli nie chcą zwracać leasingowanego przedmiotu, wtedy powinni zdecydować się na przedwczesny wykup, cesję leasingu lub jego zamianę na leasing konsumencki.

Zamiar zlikwidowania działalności najlepiej zgłosić zawczasu firmie leasingowej, która zaproponuje najkorzystniejsze rozwiązanie. Warto także rozważyć czasowe zawieszenie firmy, co pozwala kontynuować umowę leasingową i w dalszym ciągu korzystać z przedmiotu.

Niniejszy artykuł nie jest doradztwem podatkowym. Przed podjęciem decyzji w tym zakresie, powinieneś skonsultować się ze swoim doradcą podatkowym lub księgowym.