Fotowoltaika – zalety‌ i korzyści ‌zielonej‌ ‌inwestycji‌

Opłaty za energię elektryczną mogą stanowić znaczącą część bieżących wydatków firmy. Jednym ze sposobów ich obniżenia jest zainwestowanie w przyjazne środowisku ogniwa fotowoltaiczne. Przedstawiamy zalety i korzyści z fotowoltaiki, a także kilka jej minusów. Podpowiadamy również, jak zwiększyć opłacalność takiej inwestycji.

Czym są panele fotowoltaiczne i co odróżnia je od kolektorów słonecznych?

Instalacja fotowoltaiczna jest zbudowana z paneli słonecznych oraz połączonego z nimi inwertera (falownika). System taki wykorzystuje zjawisko fotowoltaiki, polegające na przemianie światła słonecznego w energię elektryczną. Ogniwa fotowoltaiczne przechwytują promienie świetlne, a następnie inwerter zamienia prąd stały wytworzony w panelach na prąd zmienny. Instalacja tego typu umożliwia wytwarzanie w firmie energii elektrycznej, którą można wykorzystać do podłączania maszyn, oświetlenia, klimatyzatorów czy innych urządzeń.  

Kolektory słoneczne, w przeciwieństwie do paneli fotowoltaicznych, są przeznaczone jedynie do konwersji energii ze słońca na ciepło. Nie umożliwiają więc podłączania urządzeń do prądu, lecz służą głównie do podgrzewania wody użytkowej i wspomagania centralnego ogrzewania. Do wytwarzania ciepła jest niezbędne wykorzystanie czynnika chłodzącego, np. glikolu, wody lub gazu.

Finansowe zalety fotowoltaiki

Promienie słoneczne to w pełni odnawialne, ogólnodostępne i niewyczerpalne źródło energii, w przeciwieństwie np. do węgla kamiennego, którego zasoby już niebawem się skończą. Fotowoltaika pozwala przedsiębiorcy wytwarzać na własny użytek prąd bez ponoszenia większych stałych opłat. Każdego miesiąca może więc on osiągać realne oszczędności finansowe. Przedsiębiorstwo zyskuje również niezależność od podwyżek cen dostawy i dystrybucji energii elektrycznej.

Sporą zaletą fotowoltaiki jest to, że instalacja taka może posłużyć przez przynajmniej 25 lat, podczas gdy inwestycja zwraca się średnio już po 7-10 latach w przypadku firm. Użytkownicy biznesowi korzystający z dużych instalacji fotowoltaicznych (o mocy powyżej 50 kWp) mogą opcjonalnie sprzedawać nadwyżki wytworzonej energii sieci energetycznej. Poza tym ogniwa fotowoltaiczne znacząco zwiększają wartość firmy, co pozwala przedsiębiorcy zyskać w przypadku przyszłej sprzedaży biznesu.

Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą w budynku mieszkalnym, którego jest właścicielem lub współwłaścicielem, może skorzystać z podatkowej ulgi termomodernizacyjnej. Pozwala ona odliczyć od podstawy opodatkowania wydatki inwestycyjne do 53 000 złotych.

Fotowoltaika – korzyści pozafinansowe

Oszczędności finansowe to nie jedyne korzyści, jakie może osiągnąć firma dzięki inwestycji w fotowoltaikę. Zalety wiążą się również z tym, że ogniwa pozwalają pozyskiwać całkowicie czystą, przyjazną środowisku energię. Przedsiębiorstwo znacząco przyczynia się więc do redukcji emisji CO2 i innych szkodliwych substancji do atmosfery. Panele fotowoltaiczne są ponadto zbudowane z materiałów w większości nadających się do recyklingu. Firma z nich korzystająca może budować wizerunek proekologicznej i społecznie odpowiedzialnej organizacji, działającej zgodnie z ideą CSR.

Pozostałe zalety fotowoltaiki to m.in.:

• komfortowa eksploatacja – panele fotowoltaiczne działają w sposób bezobsługowy i nie wymagają konserwacji,
  
• szybki i łatwy montaż – zainstalowanie paneli nie jest trudne ani czasochłonne, zwykle zajmuje kilka dni (w zależności od wielkości instalacji). W przypadku mikroinstalacji o mocy do 50 kW nie ma konieczności uzyskiwania koncesji czy pozwolenia na budowę. Wymagane jest jedynie zgłoszenie fotowoltaiki u operatora sieci energetycznej,
• możliwość zapobiegania przerwom w dostawie prądu – przedsiębiorca może magazynować nadwyżki energii, jeżeli dodatkowo zainwestuje w akumulatory. Dzięki temu unika ryzyka przerw w dostawie prądu na skutek awarii sieci energetycznej,
  
• cicha praca – do zalet fotowoltaiki można również zaliczyć niemal bezgłośną pracę, gdyż inwerter generuje hałas porównywalny do szeptu człowieka (18-25 dB),
  
• wytrzymałość i bezawaryjność – panele fotowoltaiczne są odporne na trudne i zmienne warunki atmosferyczne, np. deszcz, grad, burzę, silny wiatr czy śnieg, a także skrajnie wysokie i niskie temperatury. Instalacja taka nie zawiera żadnych ruchomych części, które cechują się większą podatnością na awarie niż elementy statyczne.

Minusy fotowoltaiki

Przedstawiliśmy już główne zalety fotowoltaiki, jednak dla uzyskania pełnego obrazu warto znać również jej ograniczenia. Do najważniejszych z nich można zaliczyć wysoki koszt inwestycji, który w przypadku instalacji 40-50 kW sięga zwykle 200 tysięcy złotych. Kolejnym minusem paneli fotowoltaicznych jest uzależnienie produkcji energii od nasilenia promieniowania słonecznego. Może być ona wytwarzana jedynie za dnia, a zarazem znacznie mniej prądu generuje się w czasie pochmurnych, zimowych okresów. Fotowoltaika działa z wysoką wydajnością do 9 miesięcy – w okresie zimowym staje się to mocno utrudnione. Na obniżenie sprawności paneli może ponadto wpłynąć zalegający kurz.

Dzięki nowelizacji ustawy o OZE z 2019 roku przedsiębiorcy z sektora MŚP mogą, podobnie jak osoby fizyczne, być traktowani jako prosumenci. Oznacza to, że mają możliwość przekazywania nadwyżek wytworzonej energii operatorom sieci energetycznej, a następnie odbierania jej (do 80%) w okresach zmniejszonej produkcji, np. nocą czy zimą. Zyskują takie prawo pod warunkiem, że produkcja prądu przy użyciu mikroinstalacji fotowoltaicznej (o mocy do 50 kW) nie stanowi przeważającego obszaru działalności. Zmagazynowaną energię można wykorzystać w okresie do 12 miesięcy.

Do minusów fotowoltaiki zalicza się również konieczność dysponowania dużą, odpowiednio przystosowaną przestrzenią. Przeszkodą może okazać się np. nietypowa konstrukcja dachu, okna dachowe czy kominy. Panele powinny znajdować się w niezacienionym miejscu. Jeszcze inną wadą ogniw fotowoltaicznych jest spadek wydajności instalacji z czasem – po 25 latach obniża się ona o kilkanaście procent. Ponadto warto mieć na uwadze, że inwerter wymaga wymiany zwykle już po 10-15 latach. Wiąże się to z dodatkowym kosztem około 6000 złotych. Można jednak się przed tym łatwo zabezpieczyć poprzez przedłużenie okresu gwarancji.

Jak sfinansować zakup paneli fotowoltaicznych?

Nie każdy przedsiębiorca dysponuje wystarczającą ilością gotówki w celu sfinansowania fotowoltaiki. Dobrym rozwiązaniem może okazać się wtedy skorzystanie z kredytu lub leasingu. Jest to dobry sposób, aby uniknąć konieczności zamrażania kapitału. W leasing można brać zarówno kompletną instalację fotowoltaiczną, jak i sam inwerter. W EFL tego typu środki trwałe finansujemy na okres do 7 lat, przy niskiej wpłacie własnej i z ograniczonymi do minimum formalnościami.

Panele fotowoltaiczne można również sfinansować dzięki dotacjom. Są one przyznawane m.in. ze środków unijnych, rządowych i samorządowych. W 2021 roku przedsiębiorcy mogą ubiegać się np. o dofinansowanie ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach programu „Energia Plus” czy programu „Czyste Powietrze”.